Xô thơm là cây thảo dược lâu năm, có mùi thơm đặc trưng, là gia vị được sử dụng phổ biến trong ẩm thực phương Tây và Trung Đông vì có hương vị nồng ấm, cay nhẹ, pha chút đắng với hương thơm nồng. Đây cũng là loại cây trồng dùng để chiết xuất tinh dầu hoặc có thể sử dụng làm rau gia vị dạng tươi hoặc sấy khô. Cây xô thơm có nhiều tác dụng như chống khuẩn, kháng viêm, chống oxy hóa, cải thiện trí nhớ, chống ung thư. Xô thơm được trồng nhiều tại Châu Âu và các nước Địa Trung Hải để làm dược liệu, làm hương liệu nấu ăn hoặc dùng chiết xuất tinh dầu. Tinh dầu xô thơm làm nguyên liệu trong ngành công nghiệp dược phẩm: sản xuất thuốc chữa bệnh, nước súc miệng và mỹ phẩm: sản xuất nước hoa, mỹ phẩm, sữa tắm.

Trung tâm Ươm tạo Doanh nghiệp Nông nghiệp Công nghệ cao đã tiến hành “Khảo sát giống và phương thức canh tác cây xô thơm (Salvia officinalis) nhập nội tại thành phố Hồ Chí Minh” nhằm xác định giống và phương thức canh tác phù hợp cho cây xô thơm trồng tại thành phố Hồ Chí Minh đạt năng suất cao, chất lượng tốt.

Thí nghiệm khảo sát hai giống cây xô thơm nhập nội (Giống xô thơm trắng Gavrish và TN71) trồng trong điều kiện nhà màng và ngoài đồng tại thành phố Hồ Chí Minh. Kết quả chọn được giống xô thơm trắng Gavrish nhập khẩu từ Nga có tỷ lệ nảy mầm cao (> 89%), khả năng sinh trưởng, khả năng chống chịu sâu bệnh, cho năng suất vượt trội so với các giống còn lại, năng suất lần cắt thứ nhất đạt 46.500 kg/1000 m². Hàm lượng tinh dầu đạt 1-1.2% khối lượng khô. Đặc biệt các giống xô thơm trồng tại Tp. Hồ Chí Minh tỷ lệ ra hoa rất thấp, cây không chịu ngập úng, mưa nhiều. Cây xô thơm trồng trong nhà màng cho năng suất cao, thu hoạch nhiều lần, ít bị sâu bệnh hại. Sau khi thu hoạch, nguyên liệu có thể được hong khô dưới bóng râm hoặc sấy nhân tạo (độ ẩm đạt 7%), hai phương pháp này cho hàm lượng và chất lượng tinh dầu tương đương nhau. Cây xô thơm trồng theo phương thức canh tác trong nhà màng có khả năng sinh trưởng và phát triển nhanh hơn, năng suất cao hơn 1,7 lần so với trồng ngoài đồng, cây ít bị nhiễm sâu bệnh.

Hình 1.  Cây xô thơm Gavrish trồng trong nhà màng và ngoài đồng 3 tháng sau trồng

Hình 2.  Tinh dầu xô thơm