Rau má thuộc họ hoa tán (Apiaceae), có tên khoa học là centella asiatica (L.). Loại thực vật này mọc lan trên mặt đất có lá trông giống như những đồng tiền tròn được xếp nối tiếp nhau nên còn gọi là liên tiền thảo. Rau má (Centella Asiatica) là loài thân thảo mộc phổ biến ở các quốc gia vùng nhiệt ñới: Ấn Độ, Madagascar, Indonesia, Việt Nam. Rau má có chứa tinh dầu chất béo chủ yếu là glyceride của các loại acid: oleic, linoleic, linoleic, palmitic, stearic.

Ở nước ta, vùng trồng rau má phân bố rất rộng từ Bắc vào Nam với diện tích đáng kể. Đặc biệt ở Thừa Thiên Huế và các tỉnh duyên hải miền Trung, nơi khí hậu có độ ẩm khá cao và thường có loại đất sét pha cát nên rất thích hợp cho loại cây này. Tuy vậy, rau má cũng chỉ được sử dụng làm loại rau ăn tươi, hoặc làm nước ép giải khát vào mùa hè hoặc là phơi khô sắc làm nước uống ở các hộ gia đình. Các thực phẩm chế biến từ rau má chủ yếu mang tính thủ công và không được kiểm duyệt về vấn đề vệ sinh và an toàn thực phẩm. Hiện nay, chưa có nhiều sản phẩm từ rau má ở qui mô công nghiệp.

Trong rau má còn chứa một lượng lớn alkaloid, tannin. Saponin là một loại alkaloid trong rau má mà chủ yếu là triterpen được xem là nhóm chất có ý nghĩa nhất. Rau má là vị thuốc mát vị ngọt hơi đắng tính bình có tác dụng dưỡng âm thanh nhiệt nhuận gan, giải độc, lợi tiểu. Trong bột rau má có thành phần giúp tăng collagen và hydroxyproline là một trong những hoạt chất có trong tế bào giúp tái tạo tế bào, làm đẹp da. Hơn nữa với tính kháng khuẩn, thanh nhiệt mà bột rau má còn giúp trị mụn, ngăn ngừa lão hóa da, xóa mờ nếp nhăn, giúp da luôn chắc khỏe.

Các bước sản xuất bột rau uống liền bằng phương pháp sấy lạnh: Thu nguyên liệu, phân loại, rửa sạch, xử lý diệt men, sấy lạnh, nghiền, thành phẩm.

Hình 1. Rau má sấy lạnh (trái) và bột rau má (phải)

Hình 2. bột rau má sấy lạnh (trái) và dịch rau má tươi (phải)

Rau má sau khi gieo trồng khoảng 2 tháng thì tiến hành thu hoạch để đạt chất lượng tốt nhất. 

Sấy ở nhiệt độ quá cao, sẽ làm rau má mất màu, hương vị và chất dinh dưỡng giảm đi đáng kể. Vì vậy phương pháp sấy lạnh ở 30⁰C trong vòng 24h đến khi độ ẩm < 5% thì dừng lại. Rau má sấy khô vẫn giữ được giá trị dinh dưỡng, có công dụng như mau má tươi, nên chất lượng sản phẩm ít bị ảnh hưởng so với ban đầu, đảm bảo giá trị kinh tế cao. Sản phẩm bột rau má được sấy bằng phương pháp sấy lạnh được đánh giá cảm quan có bột mịn màu xanh, vị hơi đắng, ngọt mùi thơm đặc trưng của lá rau má. Bột rau má uống liền không phụ gia, phẩm màu, không chất bảo quản nên rất tốt cho sức khỏe. Cần chế biến rau má thành sản phẩm bột khô theo phương pháp công nghiệp vừa đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm vừa tiện lợi trong việc phối chế các loại nước khát, trà và các loại thực phẩm khác. Sản phẩm đạt theo tiêu chuẩn của bộ y tế. Sau thời gian bảo quản 3 tháng vẫn giữ được màu xanh của rau má.